Seri Katiller'in Ortak Özellikleri ve Güdülerine Dair

  İnsan içinde iyilik ve kötülük potansiyelini barındıran ve bunu yönetebilecek olan yegane varlıktır. Hepimizin içinde bulunan bu iyilik ve kötülük, yetişme şartlarımız, çevremiz ve en çok da bize bağlı olarak kendini gösterir. İçindeki kötülük ağır basan, hatta çok ağır basan seri katillerin ortak özelliklerini ve onları bu noktaya getiren sebeplerin üzerinde durmaya çalışacağız.

  Seri katil, en kısa açıklama ile; üç veya daha fazla kişiyi öldüren, cinayetler arasında durulma dönemi yaşayan kişilerdir. Detaylara inecek olursak bir çok alt başlık açılabilir ancak daha genel özellikler üzerinde duracağım.
 
  Genel olarak kabul gören ve seri katil türlerini dört farklı kategoride inceleyen uzman görüşüne göre;

1. Hayal gören katiller, zihinlerinde tuhaf hayaller görür ve bu sanrılar yüzünden cinayet işlerler. David Berkowitz, komşusunun köpeği aracılığııyla ona öldür emri verdiğini iddia etmiştir.
2. Misyoner (görev güdümlü) katiller, kendilerini toplumu kötülüklerden (fahişe, eşcinsel vb.) arındıran kahramanlar olarak görür ve bu doğrultuda cinayet işlerler. 
3. Hedonist katiller, öldürmekten zevk aldıkları için öldürürler, öldürmek onlar için en zevkli eylemdir.
4. İktidar heveslisi katiller, savunmasız kişilere karşı güçlerini gösterme, üstünlük sağlama ve güçlü hissetmek için öldürürler.

   Bu dört kategori karmaşık olarak aynı kişide bulunabileceği gibi, (İlahi sesler duyduğu için toplumu kötülüklerden arındıran katiller) bu dört kategori de çoğu zaman onları açıklamak için yeterli değildir.

Seri Katillerin Ortak Özelleri

1.  Seri katillerin %90'ı beyaz ırka mensup ve erkektir.
2.  Seri katillerin IQ'ları çoğu zaman genelin üstündedir.
3.  Zeki olmalarına rağmen okulda pek başarılı değildirler ve herhangi bir işte tutunmakta zorluk çekerler.
4.  Cinayetleri genelde 20-40 yaşları arasında işliyorlar. 
5.  Dengesiz ailelerde büyümüşlerdir, ailelerde genelde boşanma söz konusudur ve ebeveynlerin sert tutumlarına maruz kalmışlardır.
6.  Ailelerinin suç geçmişi vardır ve alkol problemi görülür. 
7.  Ebeveynleri tarafından psikolojik-cinsel istismara uğramışlardır ve ebeveynlerinden nefret ederler.
8.  Küçüklüklerinden itibaren pornografi, sadomazoşizm, röntgencilik, fetişizme meraklı olurlar.
9.  Bir çok seri katil çocukluklarını devlet kurumlarında geçirmiş ve erken yaşlarda psikaytrik sorunlar göstermişlerdir.
10.  Bir çoğunun intihara eğilimi vardır.

Bu liste daha da uzatılabilir ancak bu yazı seri katillerin orak özelliklerinden çok onların ortaya çıkış sebeplerini ve alınması gereken önlemleri incelemek için yazıldı.

  Yukarıdaki listede gördüğünüz gibi bir çok seri katil sorunlu ailelerden çıkmıştır, bu demek değildir ki her sorunlu ailenin çocuğu seri katil olacak. Ancak hayatımızda yetiştirilmenin önemi çok büyüktür, dengesiz ebeveyn, sağlıksız koşullarda yetişmek, psikolojik istismara uğramak insanda kalıcı hasarlara yol açıyor. Sorunlu ailelerde yetişen çocuklarda sapkınlıklar ve psikolojik sorunlar baş gösteriyor. Çocukluk yaşlarında çocuklardaki sorunlar belli oluyor ancak buna müdahale edilmeyince sorun büyümeye ve kalıcı hale gelmeye başlıyor.

  Seri katillerin (en azından bilinenlerin) çok büyük çoğunluğu 19. yy sonlarına doğru çıkmaya başlamıştır. Seri katillerin %76'sı Amerika'dan %17'si Avrupa'dan çıkmıştır. Dünyaya empoze edilmeye çalışan batı kültüründe bir sorun vardır. Sayı olarak açık ara önde olan Amerikan kültüründe muhakkak bir sorun vardır ki bu coğrafya da bu sapkınlıklar kendini daha çok göstermiştir. Şüphesiz bu kültürde yoğunlaşmasının en önemli sebeplerinden biri bozuk aile yapısı, yanlış ve iyi yetiştirilmemiş çocuklardır. Son yüzyıllarda bu tür sapkınlıklar arttığına göre dünyaya hakim olan modernizm anlayışında bir sıkıntı olduğu da gözden kaçmamalı.

  Bir çok seri katil hayatlarının erken döneminde küçük-büyük suçlardan cezaevine girmiş ve çıkmıştır. Carl Panzram buna en büyük örneklerden biridir, küçük yaşta(11) ıslahevine girmiş ve burada bir çok kötülük öğrenmiş çıktıktan sonra da vahşice cinayetler işlemiştir. Panzram gibi hapse girip çıkan örnekleri çoğaltmak mümkün. Hapse girmek katilleri ıslah etmiyor ne yazık ki. Günümüze en yakın örnek küçük Irmak bebeğin, katili ve tecavüzcüsü Himmet Aktürk. Oda yıllar önce hapse girmiş çıkmış ama bu onu ıslah etmemiştir.

Son Olarak

  Seri katillerin cinayet işlemelerinin en temel sebebi hala bir muamma olsa da genel olarak yetiştirilme, aile, bazı fizyolojik sebepler (kafa yaralanmaları, genetik bozukluklar) sosyolojik sebeplerin (bulunduğu sınıfa duyulan öfke vb.) onları bu noktaya ittiği düşünülmektedir.

  Seri katillerin var olmasını tamamen engelleyemeyeceksek bile onların veya sapkın insanların var olmasını engellemek bizim elimizde. Otoriteler bu konuda daha sıkı çalışma yapmalıdır, çocukların sağlıklı bir ortamda yetişmesi önceliklerden biri olmalıdır. Islahevlerinin ıslah etmediği ortada, bu konu da uzmanların çalışma yaparak ıslahevlerinin insanlarının boşa yatıp çıktığı bir yer olmamasını sağlamaları gerek.

  Okullarda ahlak eğitimi de verilmeye başlanmalı, saygın, kültürlü ve iyi bir işe sahip bir çok seri katil vardır, toplumda saygın bir yeri olan John Wayne Gacy gibi. Çocukların zeki ve bilgili olmanın yanı sıra ahlaklı ve insancıl bireyler olarak yetişmeleri gerek. Bir çok seri katilin IQ'su oldukça yüksektir ancak ahlaki değere sahip olmadıkları için zekaları sadece kötü şeyler yapmalarına yardımcı olmuştur.

  Çocukların cinsel kimlikleri konusundaki farkındalıkları da aynı şekilde önemli, her çocuğun cinsel kimliğini ve getirilerini bilerek büyümesi gerekiyor. Şehvet katili olan bir çok seri katilin geçmişinde kimlik sorunu vardır, kız kıyafeti giymeye zorlanan katiller bundan büyük ölçüde etkilenmiştir.

  Ve bize bireyler olarak düşen şey her hareketimize dikkat etmek ve çocuklarımızı topluma sağlıklı bireyler olarak kazandırmak için çabalamak.

---

Yararlanılan Kaynaklar
1. A'dan Z'ye Seri Katiller Ansiklopedisi - Schechter & Everett
2. Seri Katiller - Fikret Topallı
3. Websitesi: Krimonolik Araştırmalar   Yazı linki: http://kriminoloji.blogspot.com.tr/2007/04/seri-katiller.html

Read more

Enneagram Tip 9: Barışçı Genel Özellikleri (Geniş Bilgi)

9 mizaç tipine sahip kişilerin temel motivasyonu/ana yönelimi "huzur ve uyum içinde çevre ile bütünleşmektir."

Olumlu Özellikleri

  Uyumlu, sakin, sabırlı bir yapıları vardır. Arabulucu özellikleri ile çatışma ortamlarını yumuşatır, uzlaşmacı tavırlar sergilerler. İlişkilerinde de uyumlu, sakin, sorun çıkarmayan ve sorunları diyalog, uzlaşma ile çözen kişilerdir. İlişkilerinde üstlerine düşeni yapmaya çalışır, karşıdaki kişiye hoşgörü ile yaklaşırlar. Olaylara her yönden bakmaya çalışırlar ve empati becerileri güçlüdür. Yargılayıcı değillerdir.

Olumsuzluğa Açık Potansiyelleri

  İstemedikleri şeyleri ret etmek yerine pasif-agresif, inatçı tutumlar sergileyebilirler, direnç gösterebilirler. Rahatlarına fazla düşkün olabilir, yapması gerekenleri ve sorumluluklarını erteleyebilirler. Genelde uyumlu olsalar da bazen hiç beklenmedik bir anda öfke patlamaları yaşayabilirler. Uyumu bozmamak için hayır demekte zorlanabilirler.

Genel Karakteristik Özellikleri

  Sakin, uyumlu, barışçıl, rahat ve sabırlı kişilerdir. Tartışma ve çatışmalardan hiç hoşlanmazlar. Ilımlı, sakin yapıları ilişkilerinde de hakimdir ve karşısındaki insanları kırmak istemez, buna sebep olacak davranışlardan kaçınırlar.

  Huzur ve sükûnete önem verir, hayatlarının her alanında hakim olsun isterler, bu da onların uzlaşmacı ve uyumlu davranışlar sergilemesine neden olur. Tutum ve davranışlarında çevrelerine uyum sağlamaya çalışırlar, istek ve beklentilerinde çok ısrarcı olmaz hatta huzurun/uyumun bozulmaması için vazgeçebilirler. Genelde isteklerinin gerçekleşmesindense uyumun/huzurun korunması onlar için daha önemlidir.

  Genel olarak utangaç olan 9'lar yeni girdikleri ortamlarda daha geride durup dinlemeyi tercih ederler. Ortama alıştıkça çekingenlikleri azalır ve kendilerini daha kolay ifade ederler. Zorunlu olmadıkça çevresindeki çatışma ve sorunlara müdahil olmaz, oldukları vakitte barışçıl ve yapıcı olmaya özen gösterirler.

  Yaşamlarının genelinde ve ilişkilerinde belli bir düzen ve rutinin olmasını isterler. Belli bir rutine alıştıklarında daha verimli ve aktif çalışırlar ve rutinin bozulmasını istemezler. Rutin onların istikrarlı bir şekilde çalışmalarını - hareket etmelerini sağlar ve düzen bozulduğunda duruma adapte olmakta zorlanırlar. Başladığı işe ara verdikleri zaman devam etmekte zorlanabilirler.

  Aceleci tipler değillerdir, daha ağırbaşlı ve sakin hareket ederler, bu da onların çevreleri tarafından "hareketsiz, yavaş" algılanmalarına sebep olabilir.

  9'lar için fiziksel rahatlık bir çok kişiye göre daha önemlidir. Eylemden uzak, üşengeç bir yapıları vardır. Harekete geçmek için dışarıdan bir uyaran beklerler.

  Tepkisel, çatışmacı, zorlayıcı, olumsuz davranışlar karşısında genel olarak tepkisiz kalırlar. Durum iyice rahatsız bir hal alırsa kendi kabuklarına çekilirler, pasif-agresif davranışla tepkilerini belli ederler. Çok zorlandıklarında ya da istemedikleri şeyleri yapmak zorunda kaldıklarında içten içe öfkelenirler, genelde öfkelerini belli etmeden sabırlı davransalar da nadiren –kendilerini bile şaşırtarak- ani öfke patlamaları yaşayabilirler.

Kolayca "Hayır" Diyemezler

  İlişkilerine huzur katan, karşısındakileri rahatlatan insanlardır. Uyumlu davranma çabaları insanları onlara yaklaştıran sebeplerdendir. "Hayır" gibi sözcüklerden çok "sen bilirsin, nasıl istersen" gibi sözleri kullanırlar. Bağlandıkları insanlardan ayrı kalmaktan, kopmaktan çok korkarlar. Ret edilme endişesiyle isteklerini dile getiremez ve fark edilmesini beklerler.

  İyimser bir bakış açıları vardır ve olayları olumlu yönden değerlendirmeye çalışırlar. Soyut, karmaşık düşüncelerden hoşlanmaz, somut, pozitif ve yapıcı düşüncelere yönelirler. İyimser bakış açıları ve olumsuz, karamsar düşünceleri göz ardı etme eğilimleri zaman zaman sorunlarından kaçmalarına sebep olur. Hayalci davranabilir, sorunlara sırtlarını dönebilirler. Sorunların "bir şekilde" çözüme ulaşacağına inanarak eyleme geçmeyebilir, sorunları erteleyebilirler.

  Önemli bir karar almaları gerektiğinde her şeyi değerlendirmeye çalışır, acele etmezler. Bazen net ve akılcı kararlara ulaşsalar da bazen karar almaktan kaçabilirler.

Huzurlu Bir Aile Ortamı İsterler

  Hoşgörü ortamının hakim olduğu, birlik ve beraberliğin sağlandığı, huzurlu bir aile ortamı isteyen 9'lar aile içinde baskı ve zorlamanın, çatışmanın bulunmasını istemezler.

  Sorunların güzellikle halledilmesini, aile bireylerinin birbirlerine karşı kabullenici ve uyumlu davranmasını isterler, kendileri de bu doğrultuda davranırlar.

  Aile içinde çatışmalar yaşanmasından hoşlanmaz, uzlaştırıcı bir rol oynayarak durumun düzelmesi için çaba gösterirler. Herkesin görüş ve düşüncesine saygı duyarlar, onaylamadıkları görüş ve düşünceler karşısında dahi uyumlu olmaya çalışır, engelleyici, sert tepkiler vermemeye özen gösterirler.

  Durum ve imkana göre isteklerini belirler ve ısrarcı tutum sergilemez, ailelerini zora sokmak istemezler. Aileleri ile bekledikleri uyumu yakalayamazlarsa, kendi içlerine çekilebilir, mesafeli davranabilirler.

Genelde Arkadaşları Tarafından Sevilirler

  Sosyal yaşamlarında da normalde olduğu gibi sakin, uyumlu bireylerdir. Kendilerini rahat ve huzurlu hissettikleri arkadaşlıklar kurmaya çalışır, kaba, kibirli insanlardan uzak dururlar. Arkadaşlarına karşı saygılı, kabullenici davranır, kırıcı olmamaya özen gösterirler.

  Yeni ortamlara girerken utangaç davranabilirler ancak alışkın oldukları ortamlarda rahat, dışadönük, neşeli olurlar. Genelde arkadaşları tarafından sevilirler. Arkadaşlarıyla çatışmaya girmekten kaçındıkları gibi, tartışan arkadaşlarının arasında kalmaktan oldukça rahatsızlık duyarlar, böyle bir durum söz konusu olursa da ulaştırıcı ve barışçıl tutumlarla ortamı yumuşatmaya çalışırlar.
Sosyal yaşamın gerekliliklerini önemser, kurallara uymaya özen gösterirler.

Uyumlu Partnerler Olurlar

  9'lar huzur ve sükunetin hakim olduğu, karşılıklı uyum ve hoşgörünün sağlandığı, çatışmaların olmadığı, birlik ve beraberliğin sağlandığı bir ilişki arzularlar. İlişkilerinde sorun çıkarmayan, partnerleriyle uyumlu olmaya çalışan, yumuşak ve sabırlı kişilerdir.

  Karar vereceklerinde ya da bir şey yapacaklarında partnerlerini de düşünür, huzuru bozacak şeyler yapmamaya özen gösterirler. Partnerlerine müdahale etmedikleri gibi kendilerine de edilmesinden de pek hoşlanmazlar.

  Partnerlerine karşı yargılayıcı ve eleştirel olmamaya çalışır, onları anlamak için çaba harcarlar. Huzurlarının bozulmaması için alttan alan, yapıcı tavırlar sergiler, kolay kolay küsmezler. Sorunları göz ardı edebilir, yokmuş gibi davranabilirler.

  Partnerlerinden gelen yargılayıcı, eleştirel tutumlar karşısında sessiz kalır, genelde tepki göstermezler ancak bu durumdan devam ederse beklenmedik bir anda öfke patlaması yaşayabilirler. Sorunları ve öfkelerini genellikle belli etmeyen 9'lar partnerlerine karşı içlerinde öfke ya da olumsuz duygular biriktirdilerse bu ilişkilerinde önemli sorunlara neden olabilir. Çatışma ve tartışmalar onların soğuk ve mesafeli davranmalarına neden olabilir.

  İlişkilerinde bekledikleri uyumu yakaladıklarında, önemsediklerini hissettiklerinde rahatlar, enerjik, aktif, neşeli, kendinden emin olurlar.

 

Sakin ve Utangaç Çocuklardır

  9'lar çocukluklarında da çatışmadan, gerilimden kaçan, sakin, uyumlu kişilerdir. Dünyanın zor, talepkâr ve ağır sorumlulukları olan bir yer olduğunu düşünürler. Bir çok şey üstlerine geliyor gibi hissedebilir ve kendilerinin bu ortama ait olmadığını düşünebilirler.

  Her iki ebeveynine de bağlı olur ve onları örnek alırlar Önemsenmediklerini düşündükleri zamanlar olabilir

Read more

Enneagram Tip 8: Meydan Okuyan Genel Özellikleri (Geniş Bilgi)

8 mizaçlı kişilerin temel motivasyonlar/ana yönelimleri "Etkili ve güçlü olmak, kontrolü elinde tutmaktır."

Olumlu Potansiyelleri

  Cesur, atak, girişken bir yapıya sahip olan 8'ler net, kararlı ve risk alabilen kişilerdir. Ne istediklerini bilirler ve bunu gayet açık bir şekilde belli ederler. Çevresine karşı koruyucu, sahiplenici bir rol üstlenirler. Zorluklar karşısında pes etmeyen, mücadeleci, lider ruhlu kişilerdir. Hızlı karar alır, çabuk eyleme geçerler. Dürüst ve sorumluluktan kaçınmayan bu kişiler geri planda kalmaktan hoşlanmaz, durum ne olursa olsun öne çıkıp mücadele ederler.

Olumsuzluğa Açık Potansiyelleri

  Hükmedici ve baskıcı davranabilir, kontrolcü tutumlar sergileyebilirler. Sahiplenici ve koruyucu tavırlarında aşırıya kaçarak müdahaleci, kontrolcü davranabilirler. Yaptıkları hatayı kabullenmekte zorluk yaşayabilir, özür dilemek istemeyebilirler. Sinirlerine hakim olmakta zorlanabilir, sert, kırıcı ve çatışmacı davranışlar sergileyebilirler.

Genel Karakteristik Özellikleri

  Dışadönük, çevresiyle rahat iletişim kuran, kendinden emin kişilerdir. Dürüst, net ve dobra kişilerdir, ne düşünüyorlarsa direkt bir şekilde dile getirirler. Bazen kırıcı görünseler de ne düşündüklerini söylemekten çekinmezler.

  Önde olmayı ve otorite kurmayı isterler ve buna göre davranışlarını şekillendirirler. Liderlik, yönetebilme ve yönlendirme konusunda yetenekleri vardır. Yönetilmekten ya da geri planda kalmaktan hiç hoşlanmazlar. Bağımsızlıklarına oldukça düşkündürler, kısıtlanmaktan, yönetilmekten rahatsız olurlar. Bulundukları ortamda otorite sahibi olmak, idareyi ellerinde tutmak, kararları veren olmak isterler. Otoritelerini sarsabilecek her türlü tehlikeye karşı tetikte olur ve bertaraf etmek isterler.

  "Eylem odaklı" olan bu kişiler isteklerini gerçekleştirmek için hemen harekete geçerler. Yapmaya karar verdikleri bir şey varsa derhal harekete geçerler ve akıllarına koydukları şeyi yaparlar. Kararlı, mücadeleci ve kesin sonuca ulaşmak isteyen yapıları vardır. Canlı, enerjik ve sürekli faal olan insanlardır.

  Sorunlar karşısında da güçlü bir duruş sergilerler, insiyatif almaktan çekinmez ve derhal eyleme geçerler. Sorunları kökten çözmeye önem verirler.

  Fiziksel acı ve zorluklara kaşı dayanıklıdırlar ve her fırsatta kendilerini sınamayı severler. Zor, yorucu, sıkıntılı faaliyetler karşısında yılmaz, sonuca ulaşana kadar tüm kapasitelerini kullanarak çabalarlar. Fakat yapamayacaklarını düşündükleri işi kabul etmek istemeyebilirler. Zayıflıktan hoşlanmazlar, daima güçlü ve kendine yeten biri olmak isterler. Pasifliği ve çekingenliği, korkaklık, zayıflık olarak algılar, başkalarına ihtiyaç duyma, muhtaç olma düşüncesi bile onları rahatsız eder. Başkalarından kolay kolay yardım istemezler.

  Sahiplerindeki ve sorumlu hissettikleri kişilere karşı fedakardır, kol-kanat gererler. Sevdikleri kişiler için her şeyi yapabilirler. Sevdikleri kişilerin her durumda yanlarında olmasını ve onlar üzerinde otorite sahibi olmayı isterler. Sevdiklerini korur, onlara "göz kulak" olurlar.

  Verdikleri kararlardan ve düşüncelerinden kolay kolay vazgeçmezler. İstekleri konusunda oldukça ısrarcı bir tutum sergilerler.

  Zayıflara karşı merhametli ve koruyucudurlar ancak zayıflık olarak algılanmasını istemediklerinden dolayı merhamet gibi duygularını pek belli etmezler.

  Öfkelerini kontrol etmekte zorlandıkları gibi öfkelerini saklama gereği de duymazlar. Öfkelerini saklamayı zayıflık, korkaklık olarak algılarlar. Çabuk öfkelenirler, haksızlık, baskı, isteklerinin yapılmaması, kendilerine meydan okunması ve alt edilmek onlar için birer öfke nedenidir.

Net Düşünceleri Vardır

  "Ya hep ya hiç" şeklinde düşünce yapıları vardır, onlar için her şey siyah-beyazdır ve grilere yer yoktur. Açık ve net düşüncelere sahiptirler, muğlak ve belirsiz düşüncelerden hiç hoşlanmazlar. Doğruluğuna inandıkları düşünceyi sonuna kadar savunurlar, düşüncelerini gözden geçirmek ya da değiştirmek konusunda istekli değillerdir. Bu da onların kendilerinden farklı düşünen kişileri anlamalarını zorlaştırır.

  Soyut ve teorik düşüncelerden çok onları sonuca daha çabuk ulaştıran somut ve pratik düşünceleri tercih ederler. Detaylarla ve ayrıntılarla zaman kaybetmek istemez, bir an önce eyleme geçmek isterler.

  Kendilerine yapılan haksızlıkları unutmaz ve ilk fırsatta intikamlarını alırlar.

Aileye Çok Önem Verirler

  Aileye, ailenin bütünlüğüne ve bağlılığına çok önem veren 8'ler ailenin her koşulda bir bütün olarak hareket etmesini isterken bu nedenle aileden bağımsız hareket eden aile bireyleriyle sorun yaşayabilirler.

  Ailelerine karşı koruyucu ve sahiplenici bir tutum benimseyen 8'ler onlar için büyük fedakarlıklarda bulunabilirler. Aileleri için çabalar ve karşılığında sevgi, saygı beklerler. Ailede söz sahibi olmak isterler ve kendilerine danışılmadan karar alınmasından hoşlanmazlar.

  Aile içinde otoriteye sahiplerse otoritelerini sarsacak her türlü davranışa müsamahasız olur ve sert davranabilirler. Aile içinde düzen sağlamak için uğraşırlar ve sağladıkları düzenin bozulmamasını isterler.

  Aile içinde kimi zaman sert, baskıcı ve zorlayıcı olurken kimi zamansa koruyucu, sahiplenici ve merhametli olur.

Dürüst ve Sadık Arkadaşlardır

  Sosyal yaşamlarında dışa dönük, aktif ve neşeli kişilerdir. Kendilerinden emin bir görünüm sergiler, ilişkilerinde net ve dürüst olurlar. İçten pazarlıklı kişiler değillerdir.

  Arkadaşlık ilişkilerini önemserler, sadakat ve dürüstlüğe çok önem verirler. Arkadaşlarını yönlendirebilir, arkadaşları arasında önde olmayı ve yöneten olmayı tercih ederler. Düşünce ve duygularını direkt söyler ve bazen incitici olabilirler. Arkadaşlar arasında cömert ve eli açık olan bu kişiler fedakarlıkların hesabını yapmazlar, cimri, bencil kişilerden rahatsız olurlar.

İlişkilerinde kontrol Sahibi Olan Taraf Olmak İsterler

  8'ler açık, net, partnerlerin birbirlerine tamamen bağlı oldukları ve güvendikleri, birbirlerinden destek aldıkları, bağımsızlıklarının kısıtlanmadığı bir ilişki isterler. İlişkilerinde kendilerinden emin, kararlı, sahiplenici ve son derece açıktırlar. Partnerlerinin de kendileri gibi dürüst ve açık olmasını isterler. Partnerlerinin kendilerine tam anlamıyla güvenmelerini isterler, yaptıkları şeylerin sebebini sürekli açıklamak zorunda kalmaktan hiç hoşlanmazlar.

  İlişkilerinde kontrol sahibi olmak isterler ve partnerlerine gereğinden fazla müdahale edebilirler. Partnerlerinin kendileri gibi güçlü ve dayanıklı olmasını isterler.

  Bağımsızlıklarının kısıtlanması, emredici üsluplar içerisinde sorun sebep olabilir ve çatışma yaşayabilirler. Gerginliklerin üzerine giden yapıları nedeniyle gerginlikler gereksiz çatışmalar sebep olabilir. İlişkilerinde soruna sebep olabilecek bir diğer şey ise öfkeleridir. Öfkelerini bastırmamaları ve ger çekilmemeleri ciddi sorunlara yol açabilir.

Güçlü ve Enerjik Çocuklardır

  8'ler ön planda olmayı seven, kararlı, girişken çocuklardır. Arkadaşları arasında liderlerdir. Güçlü ve enerjik olan 8'ler çocukluklarında öfke ve kızgınlıklarını çekinmeden ifade eden bir yapıya sahiptirler. Dik kafalı olurlar, otoriteye hakim olmak isterler. Sorumluluklarını üstlenir, duygularını bastırırlar. Koruma duyguları güçlüdür.

Read more

Enneagram Tip 7: Maceracı Genel Özellikleri (Geniş Bilgi)

7 mizaç tipine sahip kişilerin temel motivasyonu/ana yönelimi "Orjinal proje ve fikirler üretmek, keyif almaktır."

Olumlu Potansiyelleri

 Neşeli, dışadönük, aktif, enerjik ve sıcakkanlı bir yapıları vardır. Pratik ve hızlı düşünür, olaylara farklı açılardan bakarlar. Yeniliğe açık ve meraklı kişilerdir. Sorunlara iyimser bir şekilde yaklaşır, çözüme odaklanırlar. Çatışmalardan hoşlanmaz sorunları büyütmek istemezler. Hayata bağlı ve neşe saçan kişilerdir.

Olumsuzluğa Açık Potansiyelleri

  Sorunlarla fazla uğraşmak istemez, geçici çözümler bularak geçiştirebilirler. Bir işe başlamadan önce enine-boyuna düşünmeyip, olası problemleri değerlendirmezler. Bir işe büyük hevesle başlayıp çabuk sıkılabilir, dikkatleri başka yöne kayabilir. Aynı şekilde bir ilişkiye başlarken çok hevesli davranabilir, sorunlar başladıkça heyecanlarını yitirebilirler. Dikkatleri çabuk dağılabilir, aynı şeye uzun süre odaklanmakta zorlanabilirler.

Genel Karakteristik Özellikleri

  Keşfetmekten ve keşfettikleri şeylerden haz almaktan çok hoşlanan 7'ler oldukça meraklı kişilerdir. Merak ettikleri şeyi keşfetmek isterler, aslında bu keşif süreci merakları geçene kadardır, merakları geçtikten sonra ilgilerini çeken diğer diğer konulara odaklanırlar.

  Yenilikçi, meraklı, hareketli, coşkulu kişilerdir. Sürekli heyecan ve değişim arayışında olup, farklı şeyleri denemeye, farklı şeyleri keşfetmeye daima açıktırlar. Monotonluktan çabuk sıkılırlar, sürekli yenilik ararlar. Yeni girdikleri ortama çabuk adapte olur, ilgilerini çekerse çevreleriyle hızlı iletişime geçerler.

  Olay-durum ve insan algıları "rahatlatıcı-rahatsız edici, keyif veren-sıkıntı veren" şeklindedir. Rahatlatıcı, mutlu eden ve keyif veren olarak gördükleri şeylere yönelir acı, sıkıntı veren şeylerden kaçınırlar. Keyiflerinin bozulmasından hiç hoşlanmaz, problemlerden kaçar, sorunlara geçici çözümler bularak haz aldıkları şeylere yönelirler.

  Enerjik ve aktif olan bu kişiler ilişkilerinde ilgilerini çeken, merak uyandıran şeyler oldukça canlı ve hareketli olurlar ancak monoton ve ilgilerini çekecek ögelerden yoksun ortam ve ilişkilerden çabuk sıkılırlar. İlgilerini çekmeyen uzun, yavaş, ve sıkıcı konuşmalardan çabuk sıkılırlar, ya karşısındakinin konuşmasını keser yada dikkatlerini başka yöne kaydırırlar. Konuşmayı, anlatmayı çok severler ancak dinlemek konusunda aynı isteğe sahip değildirler. Sohbetlerinden keyif aldıkları kişilerle ise uzun saatler boyunca konuşabilirler. Konuşurken hızlı ve aktif olan 7'ler konudan konuya atlar, insanların ilgisini sürekli farklı yöne çekerler.

  Şaka yapmaktan, insanların ilgisini çekmekten, insanları neşelendirmekten oldukça hoşlanırlar ve ilgi odağı olmaktan büyük haz duyarlar. Espri ve şaka yaparken aşırıya kaçabilir, sınırları aşabilir ve incitici olabilirler.

  Deneyimleyerek öğrenmeyi severler, hata yapaktan ve risk almaktan çekinmez bilgilerini pratiğe dökmek, tecrübe etmek isterler.

  Sabırsız ve ısrarcı olan bu tipler, bir şeyi akıllarına geldiğinde yapmak isterler ve bu konuda oldukça ısrarcı davranırlar. Beklemekten hiç hoşlanmazlar.

Olumsuz Duygular Üzerinde Çok Durmazlar

  Olumsuz duygu ve düşüncelerden hoşlanmaz, genellikle bunları göz ardı ederler. Acı, üzüntü, sıkıntı, kin, öfke gibi duyguları kendilerine yük etmektense es geçmeyi yeğlerler. Sorunlar üzerinde daha fazla durmalı yerine ilgilerini çekecek, dikkatlerini dağıtacak aktivitelerle uğraşmayı tercih ederler.

  Riskli faaliyetlere ilgi duyar ve bunlardan zevk alırlar. Korkusuz gibi algılansalar da, merakları korkularına baskın gelir ve tehlikeli şeyleri deneyimlemeye çalışırlar.

Pratik Düşünce Yapıları Vardır

   Hayalci, pratik ve fantastik düşünce yapıları vardır. Çok hızlı ve pratik düşünürler, ilgi alanları geniştir ve bu da onların her alanda bilgi sahibi olmasına /fikir yürümelerine neden olabilir. Konulara önyargısız yaklaşır ve farklı açılardan değerlendirebilirler, yeni bağlantılar kurabilirler ve yeni fikirler önerebilirler. Bir çok kişinin aklına gelmeyen bağlantılar kurabilirler. Sıra dışı, farklı, yeni fikirlere açıklardır. Bir konu üzerinde uzun uzun düşünmeyi, ayrıntılarla uğraşmayı gereksiz bulur, pratik ve hızlı çözümlere yönelirler.

  Düşünce yapıları "doğru-yanlış" gibi kavramlar üzerine değil "iyi hissettiren-kötü hissettiren" kavramlar üzerine şekillenmiştir. Kendilerini kötü hissettiren, sıkıntıya sokan, olumsuz fikir ve düşüncelerden hoşlanmazlar bu da onların kin, intikam, keder, düşmanlık gibi duygulardan kaçınmasına sebep olur. Kendilerini rahatsız edecek her şeyden uzak dururlar. Pek belli etmeseler de hırslı insanlardır fakat hırslarının keyiflerini kaçıracağını düşündüklerinde artlarında bırakabilirler.

  Geçmişe takılı kalan, olumsuzluklarla uğraşan tipler değillerdir. Geleceğe ve iyi ihtimallere odaklanan 7'ler geçmişten ders almayabilir aynı hataya tekrar tekrar düşebilirler.

  Her şeyin iyi olacağına dair inançları vardır, pozitif düşünmeye odaklanırlar. Her şeyin hallolacağına dair kendilerini inandırdıkları gibi çevresindekileri de inandırmaya çalışırlar, aslında bu onların kendilerini ikna etme çabasıdır.

  Aile içinde neşeli, dışadönük olan 7'ler destekleyici, mutlu ve keyifli aile ortamlarından hoşlanır. Katı kuralları olan, disiplinli, kısıtlayıcı aile ortamlarından hoşlanmazken bol seçenekli, esnek ve özgür olabildikleri aile ortamlarını severler.

  Özgürlüklerinin kısıtlanmasından hoşlanmadıkları gibi diğer aile bireylerinin de özgürlüklerini kısıtlamazlar.

  İyimser ve neşeli tavırları ile aile içindeki sorunları çözmeye çalışır, gerilimi dağıtmaya gayret ederler. Sorun çıkarmaktan hoşlanmayan yapıları nedeniyle aile içinde sorun çıkarmaktan mümkün olduğunca kaçınırlar, bu nedenle baskıcı ya da hoşlanmadıkları aile ortamlarında da sorun çıkarmak yerine iki taraf içinde arayı bulmaya çalışarak rahatlarını bozmak istemezler.

  Düzensiz, pasaklı olabilme potansiyelleri yüksek olan 7'ler tertip, düzen konusunda aileleri ile sorun yaşayabilirler.

Sosyal Ortamlarda Şakacı, Eğlenceli Kişilerdir

  Oldukça keyifli, esprili, canlı ve şakacı arkadaşlardır. Yeni ortamlara girdiklerinde yabancılık çekmeden orama kolay ve çabucak adapte olurlar. Çevreleri geniştir ve çok sayıda, çok farklı ortamlardan bir çok arkadaşa sahip olabilirler. Tek arkadaş ya da arkadaş grubuna bağlanmaktan çok farklı arkadaşlıkları, yeni deneyimleri tercih ederler. Eğlenebilecekleri, yeni şeyler keşfedebilecekleri keyifli arkadaşlıkları tercih ederler. Çatışma ve gerginlikten uzak durur, çatışmacı, öfkeli kişilerle pek arkadaşlık kurmazlar. Arkadaş ortamlarında çıkan gerginlikleri neşeli tutumlarıyla yumuşatmaya çalışırlar.

  Genelde yalnız olmaktan hoşlanmasalar da keyif aldıkları eylemleri yalnız yapmaktan sıkıntı duymaz, saatlerce hoşlandıkları işle uğraşabilirler (bilgisayar oyunları gibi).

  Arkadaş ortamları sıkıcı ve kasvetli bir hale geldiğinde bu durumdan kurulmak için çare ararlar. Eğlenebilecekleri, keyif aldıkları ortamları daha çok tercih ederler. Bazen fevri davranıp ipin ucunu kaçırabilirler. Şaka yapmayı severler ve fark etmeden karşısındakini kırabilir, durmayı akıl edemeyebilirler. Amaçları yalnızca eğlenmek ve güldürmek olsa da kırıcı olabilir, çevresindekileri rahatsız edebilirler. 

Uzun Süre Küs Kalamazlar

  7'ler mutlu, eğlenceli partnerlerin karşılıklı olarak birbirlerini kısıtlamadıkları, heyecanı azalmayan, dinamiği yüksek bir ilişki isterler. Eğlenceli, sürekli yenilenen ve sıkıcı olmaktan uzak bir partner olurlar. Aynı şekilde partnerlerinin de sıkıcı, kuralcı, memnuniyetsiz ve kaygılı olmamasını isterler.

  Beraber eğlenip gülebilecekleri birliktelikler isteyen bu kişiler ilişkileri monotonlaştığında, özgürlükleri kısıtlandığında ve kendilerine çok fazla müdahale edildiğinde ilişkiden uzaklaşabilirler, ilgileri azalabilir. Bu nedenle ilişkilerinin sürekli yenilenmesine, canlı ve eğlenceli olmasına ihtiyaç duyarlar.

  Sorunlar ve yanlışlar üzerinde çok durmaz, kabahatlerini önemsemeyebilirler. Partnerlerine kolay kolay küsmez, küsseler bile küçük bir hareketle buzları eritip barışırlar. Olumsuzluklara takılmaz, kolayca unutabilirler.

Hareketli ve Neşeli Çocuklardır

  7'ler canlı, neşeli ve mutlu çocuklar olurlar. Sürekli yeni bir şeyler keşfetmeye çalışan bu çocuklar can sıkıntısı gibi olumsuz duygulardan uzak kalmaya çalışırlar. İstediği şeyleri yapmak/yaptırmak konusunda ısrarcı olan 7'ler manipülatif davranabilirler. Yaptığı şeylerden çabuk sıkılan, dersi kaynatan, yerinde duramayan bu çocuklar eğlenmek, iyi zaman geçirmek için yaşarlar.

Read more

Enneagram Tip 6: Sorgulayıcı Genel Özellikleri (Geniş Bilgi)

6 mizaçlı kişilerin temel motivasyonu/ana yönelimi "Kendini güvende hissedebileceği bir gruba ait olmak, doğru kararlar vermektir."

Olumlu Potansiyelleri

  Güven ve emniyet duygusuna önem verirler. Güven duydukları insanı kırmamaya, hayal kırıklığına uğratmamaya özen gösterirler. Güven duyarlarsa ilişkilerine kendilerini adayabilirler. İlişkilerine ve sorumluluklarına önem verirler. Partnerlerine bağlanabilir, onlar için büyük fedakarlıklarda bulunabilirler. Mantıklı, tutarlı ve kontrollü davranırlar. Karar vermeden önce tüm seçenekleri gözden geçirirler, belirsizlikten uzak dururlar. Genellikle temiz, titiz ve düzenli insanlardır. Tehlike olasılıklarını sezer, tedbir alırlar. Yardımlaşmaya, dayanışmaya önem verirler.

Olumsuzluğa Açık Potansiyelleri

  İlişkilerinde güven eksikliğine neden olabilecek davranışlar onları çok fazla etkileyebilir. Karar vermekte çok zorlanabilirler, net bir karara varamayabilirler. Olumlu-olumsuz tüm ihtimalleri bir arada düşünürler ve kötümser yapıları nedeniyle olumsuz ihtimaller üzerinde fazla durup gereksiz kaygılanabilirler. İlişkilerinde fazla tutucu, kontrolcü ve kuşkucu olabilirler. Kendilerine güvenleri azsa başaramama korkusu ile harekete geçmeyebilirler.

Genel Karakteristik Özellikleri

  Tip 6'lar güven ve güvenlik hissine oldukça önem veren kişilerdir. Şüpheci ola bu tipler kolay kolay kimseye güvenmezler. Genelde uyumlu ve sakin olmaya çalışsalar da zihinlerinin bir tarafında hep sorgulayan, muhalefet eden bir ses vardır ve buna bağlı olarak bazen aykırı fikir ve sorularıyla dikkat çekerler.

  İlişkilerinde güven hissine göre dışadönük, esprili, neşeli ya da duygularını belli etmeyen, gözlemci tutular sergilerler.

  Özellikle tanımadıkları ortamlarda en ön planda olmayı sevmezler. Genel olarak en ön planda olmaktansa ön planda olmayı yeğlerler. 6'lar sorumluluk sahibi, görevlerden kaçınmayan bireylerdir. Yalnızca sorumluluğun altından kalkamayacaklarını düşündüklerinde isteksiz davranabilirler.

  Temizlik, tertip, düzen gibi konulara oldukça önem veren bu bireyler her şeyi hatasız yapmaya çalışır, başladıkları işi yarım bırakmaktan hiç hoşlanmazlar. Yaptıkları işte bir hata olursa sil baştan yapabilecek bir yapıya sahiptirler.

  Güvenebilecekleri, güçlü, kararlı, bilgilerine danışabilecekleri kişi/kişilere ihtiyaç duyar ve böyle gördükleri kişi/kişilerin desteklerine ve sözlerine çok önem verirler. Hatta hoşlarına gitmese bile bu kişilerin dedikleri şeyi onların güvenini kaybetmemek için yaparlar.

  6'lar güven duydukları bir gruba dahil olmak ve kendilerini o gruba ait hissetmek isterler yalnız her ne kadar gruba kendilerini adasalar da kendilerine ait özel alanlarının kalmasını tercih ederler.

  Tedbirli ve kötümser olan bu kişiler sürekli olabilecek tehlikeleri/kötü ihtimalleri düşünür ve tedbir almaya çalışırlar.

  Akıl ve mantıkları doğrultusunda hareket etseler de duygu ve ilişkilerine oldukça önem verirler. Güvendikleri ve sevdikleri kişilere karşı sahiplenici ve fedakar davranışlar sergilerler.

  Özellikle duygusal ilişkilerinde güven, sadakat gibi kavramlara çok önem verir ve bunlara göre davranış şekli belirlerler. Güven duygusunun karşılıklı ve tam olduğu ilişkilerinde uyumlu, kabullenici, fedakar olurken güvenlerinin zedelendiği durumlarda kuşkucu, kontrolcü ve eleştirel olabilirler.

  Eşlerini/partnerlerini hayal kırıklığına uğratmak ya da onlar tarafından hayal kırıklığına uğratılmak 6'ları oldukça etkiler. Partnerleri tarafından takdir edilmek, övülmekten hem hoşlanırlar hem de ilişkilerine karşı olumlu duyguları artar. Övülme ve takdirin aşırıya kaçmasından hoşlanmayabilirler.

  Belirsizlikten hoşlanmayan kontrolcü bir yapıya sahiplerdir. Kontrolü dışındaki şeyler onlarda kaygıya sebep olur. 

Şüpheci Yapıları Nedeni ile Karar Vermekte Zorlanırlar

  Olay ve durumları her yönden düşünüp değerlendiren bu kişiler aynı anda hem olumlu hem olumsuz olasılıkları bir arada değerlendirirler. Kimsenin aklına gelmeyecek olasılıklara takılıp endişelenen bu kişiler daima her duruma karşı hazırlıklı ve tedbirli olmaya çalışırlar.

  Şüpheci ve sorgulayıcı yapıları onların karar vermelerini ve harekete geçmelerini oldukça zorlaştırır. Bu şüpheci zihin yapıları nedeniyle bir türlü net karara varmaz ve dışarıdan karasız görünürler. Onların bu yapıları onları fevri davranmaktan, hata yapmaktan ve gereksiz risk almaktan korur. Gelecekte yaşanabilecek olumsuzluklar üzerine çok kafa yoran bir yapıları vardır ve bu durum onların endişe ve evhamlarının artmasına sebep olabilir.

  İşlerine yarayacağını düşündükleri tüm bilgileri öğrenmek isterler. Bazen kendi bilgilerine karşı şüpheye düşer ve doğrulamak için yeniden araştırırlar.

  6'lar aileye ve aile bağlarına oldukça önem veren, aileyi sığınılacak liman olarak gören bireylerdir. Ailedeki güven ortamını korumaya önem verir, sorumluluklarını yerine getirmek için gerekirse fedakarlık yaparlar. Ailelerine ve aile bireylerine karşı saygılı, ölçülü bir şekilde sıcak ve samimi davranırlar. Onları hayal kırıklığına uğratmaktan kaçınırlar.

  Önemli bir karar vereceklerinde ailelerine danışırlar ve aynı davranışı onlardan da beklerler. Aile içi çatışmalardan hoşlanmazlar, özellikle de ailedeki otorite figürü ile çatışmaktan kaçınırlar.

 

Sadakat ve Samimiyete Çok Önem Verirler

  Sosyal hayatlarında çevre ile uyumlu olmaya ve toplumsal kurallara uymaya çalışan, toplumsal ve sosyal olaylarla ilgilenen bireylerdir. Güvenilir arkadaşlıklara ihtiyaç duyan bu kişiler sadakat, dürüstlük ve samimiyete çok önem verirler.

  Yeni bir ortama girdiklerinde ya da yeni insanlarla tanıştıklarında mesafeli davranır ve dışarıdan gözlemlerler. İlk tanıştıklarında ısınamadıkları/güvenemedikleri insanlardan uzak dururlar. Güvendikleri insanlarla sıcak, samimi rahat ilişkiler kurarlar.

  Güvenilir arkadaş gruplarına dahil olmaktan hoşlanır, grup içerisinde sadık ve güvenilir olarak algılanmaktan oldukça mutluluk duyarlar. Sosyal ortamlarda ve toplum içinde kurallara önem verir, uyarlar ve aykırı hareketlerden kaçınırlar.

  6'lar sık sık küsmeseler de, kırgınlıkları büyük olduğunda uzun süre küs kalabilirler.

İlişkilerinde Güvene Çok Önem Verirler

  6'lar özel ilişkilerinde en çok "güven" kavramına önem verirler hatta bazen güven onlar için sevgiden bile önemli olur. Karşılıklı güven ve özverinin sağlandığı, dürüst, huzurlu ve keyifli bir ilişki isterler. Mantıklı, olgun ve gerçek bir partner isterler ve gerektiğinde partnerlerinden destek almak isterler.

  Partnerlerine uyum sağlar ve aynı uyumu partnerlerinden de beklerler. Partnerlerinin kendilerinden ayır hareket etmelerinden, sorumsuz, uyumsuz ve ilgisiz davranmalarından hoşlanmazlar. Partnerlerinin güvenini sarsabilecek her türlü davranış, arkadaşlık vs. den uzak durur ve partnerlerinden de aynı davranışı beklerler.

  Belirsizlikten hoşlanmadıkları için ilişkilerindeki her şey net olsun isterler, tartışmaları bile kesin sonuca varmadan bitirmek istemezler. Belirsizliktense ilişkilerinin sonlanmasını bile tercih edebilirler.

  6'lar gizemli tiplerdir ve ilişkilerine/partnerlerine güven duydukça açılır, kendileri hakkında bilgi veriler. Yine de her zaman gizli kalan bir parçaları vardır. Partnerlerinin tepkisini ölçmekten, onları sevindirip şaşırtmaktan hoşlanır ve zaman zaman sürprizler yaparlar.

Güçlü Bir Ebeveyn Figürüne İhtiyaç Duyarlar

  İnsanlara zamanla güvenen, biraz endişeli bir çocukluk geçiren 6'lar her şeye şüpheyle yaklaşır. İnsanlarla bir arada olmaktan hoşlanan ve onları memnun etmeye çalışan bu çocuklar yeni bir ortama girdiklerinde hemen ısınamayan çekingen davranışlar sergileyen, annelerinin eteğine yapışan çocuklardır. Ortama alıştıkça açılır ve katılım gösterirler.

  6 çocuklar ebeveynlerini/büyüklerini gözlemleyen, sorgulayan çocuklardır. Güçlü bir ebeveyn figürüne ihtiyaç duyarlar ve tutarsız ebeveynler onlar için güçlü bir otorite figürü değildir. Otorite olarak kabul ettikleri ebeveynin sözünden çıkmazlar. Bunun yanında değişken, ikircikli ve muhalif bir yapıları vardır. 

Read more

Enneagram Tip 5: Araştırmacı Genel Özellikleri (Geniş Bilgi)

Bu kişilerin temel motivasyonu/ana yönelimleri "Düşünerek, inceleyerek bir şeyin aslını anlamak."

Olumlu Potansiyelleri

  Mantıklı ve objektif kişiler olan 5'ler bu tutumlarını ilişkilerinde devam ettirirler. Olayları, mantık çerçevesinde, duygularını katmadan ve hem kendilerini hem karşıdakileri tarafsız bir şekilde değerlendirirler. Kontrollerini kaybettirecek duygulardan uzak dururlar. Sorunlar karşısında duygusallıktan uzak bir tutum sergiler, sorunlarının kökenini anlamak için çabalar, analiz ve gözlem yaparlar. Kavramsallaştırma, gözlem, analiz, anlama, soyutlama yetenekleri en gelişmiş mizaç tiplerindendir ve eşlerini/partnerlerini -mantıklı oldukları sürece- çok rahat anlarlar. İlgilendikleri konu hakkında derinlemesine bilgi edinmeye, konu ile ilgili her şeyi araştırmaya, uzmanlaşmaya önem verirler. Sorumluluklarını yerine getirmeye çalışan, tedbirli, çevreleriyle uyumlu olmaya çalışan kişilerdir.

Olumsuzluğa Açık Potansiyelleri

  Her şeyi mantıkla değerlendirmeleri, duyularına yabancılaşmalarına, duygusuz olarak algılanmalarına sebep olabilir. Günlük hayatın gerekliliklerine, ilişki kurmaya isteksiz davranabilirler. İlişkilerinde soğuk ve çekingen davranabilirler. Şüpheci ve karamsar olan bu kişiler fiziksel temastan ve duygusal tepkilerden pek hoşlanmazlar.

Genel Karakteristik Özellikleri

  5'lerin akıl ve mantık yoluyla hareket eden, davranışlarını objektif gözlem ve analize göre şekillendiren, önce düşünüp sonra eyleme geçen kişilerdir. İçedönük ve yalnız kalmaktan hoşlanan kişilerdir. Düşünebilmek ve ilgilendikleri konulara odaklanmak için yalnız kalmayı tercih ederler, hatta çoğu zaman bu bir ihtiyaçtır.

  Göz önünde olmayı çok sevmezler, girdikleri ortamlarda genelde geri planda kalıp, gözlem yapmayı tercih ederler. Yeni girdikleri ortamda çekingen ve mesafeli davranışlar sergilerler. Kalabalık ve gürültülü ortamlardan hoşlanmayan bu kişiler genellikle sessiz, sakin, yalnız kalabilecekleri ortamları tercih ederler. Yalnız çalışmayı severler. Mahremiyetlerine oldukça düşkünlerdir, kişisel olan sınırları çok geniştir ve kimseyi oraya sokmak istemezler. Mesela odaları onlar için çok önemlidir ve onlar yokken başkalarının odalarına girmesinden rahatsızlık duyarlar.

  Dikkat çekecek davranışlardan uzak durur, kimseyi rahatsız etmemeye çalışırlar. Göz önünde olmaktan hoşlanmadıkları için insanların ilgisini çekecek tutumlardan kaçınırlar. Kontrolsüz davranışlardan kaçınır, kontrollerini yitirmelerine sebep olacak davranışlardan uzak dururlar. Mantıksız ve saçma hareketlerden hoşlanmadıkları gibi kendileri de böyle hareketlerde bulunmazlar.

  Bilmeye ve öğrenmeye oldukça değer verirler ancak bilginin teorik yönüne ilgi duydukları kadar pratiğine ilgi duymazlar. Bilmek için öğrenirler, kullanmak için değil. Onlar için bilmek önemlidir, bilgiyi pratiğe dökmek değil. Öğrendiklerini paylaşmaya çok hevesli değildirler, yalnızca anlayacaklarını düşündükleri kişilerle bilgi ve düşüncelerini paylaşırlar.

  Fiziksel yönden oldukça pasif olan bu kişiler kendilerini bu konuda çoğu zaman yetersiz görürler. Fiziksel uğraşlardan çok zihinsel olaylar onların ilgisini çekerler.

  Gösteriş ve lükse merakları yoktur, azla geçinebilen tutumlu kişilerdir.

Duygusal Tepkileri Anlamakta Zorlanabilirler

  Aklı ve mantığı ön planda tutan duygusallıktan uzak kişilerdir. Duyguların mantığa ve nesnelliğe engel olacağını düşündükleri için hayatlarında duygularına yer vermezler. Onların bu tutumları çevresindeki insanlar tarafından duygusuz, soğuk algılanmalarına sebep olur.

  Duygularını ifade ederken duygusal tepkiler vermekten uzak durup, mantıki açıklamalarla ifade edebilirler. Duyguları hissetmekten çok, duyguların kavramsal özellikleri ile ilgilenirler. Duygusallıktan uzak yapılarını başkalarının duygusal tepkilerini anlamalarına engel olabilir. Sözlerle ifade edilmeyen duyguları anlamayabilirler. Mantık dışı ve duyguların sebep olduğu davranışlar sergileyen insanları küçümseyebilirler.

Gözlem Yetenekleri Gelişmiştir

  Bilmeye ve anlamaya duydukları merak onların düşünce etkinliklerinin temelini oluşturur. Bu dürtü onların bilmeye, araştırmaya, gözlem ve analizlerle doğru bilgiye ulaşmaya yönelmesine sebep olur. Duygusallıktan uzak, akılcı ve objektif bir düşünme tarzları vardır. Düşünce ve fikirlerini duygusallıktan bağımsız, düzenli, mantıklı ve objektif bir biçimde izah ederler.

  Kavramsallaştırıcı ve soyutlayıcı düşünce tarzları vardır. Gözlem yetenekleri gelişmiştir, kapsamlı ve analitik değerlendirme yetenekleri sayesinde bir çok kişinin fark edemediği ayrıntıları fark edebilirler. Deneme-yanılma yolu ile öğrenme yerine okuyarak öğrenmeyi tercih ederler.

  Düşünerek hareket eden bu kişiler problemlere karşı soğukkanlı ve nesnel biçimde yaklaşırlar. Gerçekçi ve objektif düşünme tarzları rasyonel çözümler bulmalarında yardımcı olur.

Yalnız Kalmaktan Hoşlanırlar

  5'ler aile içinde sessiz, sakin, içedönük davranışlar sergileyen, pek fazla duygusal paylaşımda bulunmayan ve kendi hallerinde olup aile bireylerinden pek beklentisi olmayan kişilerdir. Aile için paylaşımları azdır. Aile içindeki duygusal beklentileri fark edemeyebilirler. Çok konuşkan ya da duygusal paylaşıma açık değildirler.

  Aileleriyle kendi alanlarına müdahale edilmedikçe sorun yaşamazlar. Kendileri de aile bireylerine çok müdahale etmezler. Kalabalık/gürültülü aile ortamlarından hoşlanmaz, aile toplantılarında vs aktif rol oynamaz, bir kenarda sessizce dinlerler. Tartışma ve çatışma ortamlarından uzak dururlar.

  Sorulmadıkça yaşadıklarını paylaşmazlar. Odalarına çekilip saatlere çalışabilirler, yalnız kalmaktan hoşlanırlar. Analitik düşünce yapıları sayesinde aile içi sorunlara soğukkanlı ve objektif yaklaşıp matıklı değerlendirmeler yaparlar.

  Sosyalleşme istekleri oldukça az olan bu kişilerin çok fazla arkadaşı yoktur. Ve bu durumdan rahatsız olmazlar. Bilgi birikimleri yüksek, gelişmelerine yardımcı olacak, nitelikli kişilerle arkadaşlık kurmayı daha çok tercih ederler. Bu tarz kişilerle paylaşımda bulunmaya ve sosyalleşmeye daha istekli olurlar. Bireysel ilişkilerde daha rahat olurlar ve grup ilişkilerinde daha çekingen ve silik bir görünüm sergilerler.

  Sosyalleşmeye zorlanmaları onları sosyallikten soğutabilir, daha çok içlerine kapanmalarına neden olabilir. Çatışmadan hoşlanmayan yapıları nedeniyle çatışmacı, kavgaya eğilimli kişilerle arkadaşlık kurmaktan kaçınırlar. Az sayıda da olsa arkadaşları, kaliteli ve nitelikli arkadaşlık ilişkileri vardır.

Sade Bir Yaşam Sürmeyi Tercih Ederler

  5'ler partnerlerin birbirlerinin özel alanlarına müdahale etmedikleri, akıl ve mantık doğrultusunda hareket ettikleri, pek fazla duygusal beklenti içine girmedikleri, güven dolu ilişkiler isterler. 5'ler ilişkilerinde de akıl, mantık doğrultusunda hareket eden tutarlı partnerlerdir. Çok fazla maddi beklentileri yoktur, sade bir yaşam sürmeyi tercih ederler.

  Partnerleri önayak olmazsa sosyalleşmek için herhangi bir çaba göstermeyebilirler. Dışadönük ve fazla hareketli partnerlere uyum sağlamakta zorlanabilirler. Partnerleri kendilerini zorlamadığı sürece sosyal faaliyetlere katılmalarına karışmazlar.

  Partnerlerinden ve ilişkilerinden çok beklentileri yoktur. İlişkiyi canlı tutmak adına da pek girişimde bulunmazlar. Partnerlerine karşı anlayışlı ve saygılı olan 5'ler onları iyi gözlemler, tanır ve partnerlerinin hoşuna gitmeyecek davranışlardan kaçınırlar. İlişkilerine karşı sorumluluklarını yerine getirmeye çalışır, tartışmalardan uzak dururlar.

  Objektif ve akılcı bakış açıları sayesinde sorunları tarafsız bir şekilde değerlendirip, çözüme kavuşturabilirler. Normalde olduğu gibi ilişkilerinde de mantık arama eğilimleri partnerlerinin duygusal tepki ve beklentilerini anlamalarına engel olabilir. Bu da problemlere sebep olabilir. Devamlı olarak övülüp, pohpohlanmak gibi davranışlardan hoşlanmadıkları gibi kendileri de bu davranışları sergilemezler. Bu tutumları onların bu beklentilere sahip partnerleriyle sorun yaşamalarına neden olabilir.

İçedönük ve Sessiz Çocuklardır

  5'ler çocukluklarında içedönük, sessiz ve utangaç bir görünüm sergilerler. Bazı 5 çocukları kendilerini terk edilmiş hissederken, müdahaleci ailelerde yaşayanlar ise kendilerini istilaya uğramış hissederler. Duygusal karmaşa içine girebilirler. Fiziksel yönden pasif  ve etkileşime giremeyen kişiler olduklarını düşünürler. Bunların yanında zihinleri oldukça aktiftir, gözlem yapmayı ve fikir oluşturmayı severler ancak bu esnada yalnız olmayı tercih ederler. Sosyal açıdan biraz pasif olabilirler ve aileleri sosyalleşmeye onları zorlarsa daha çok içlerine çekilebilirler.

Read more

Enneagram Tip 4: Özgün Genel Özellikleri (Geniş Bilgi)

  Bu mizaç tipinin temel motivasyonu/ana yönelimi "Özgün bir eser ortaya koymak, özgün kimliği ile var olmak."

Olumlu Potansiyelleri

  Özgün, farklı ve içe dönük olan bu kişiler nazik ve empati yetenekleri güçlü bireylerdir. Duyguları yoğun, hissetmeyi seven, samimi kişilerdir. İç dünyaları ve hayal dünyaları oldukça geniş ve güçlüdür. Tutkulu, romantik olan bu tipler eşlerine/sevdiklerine bağlanmaktan hoşlanırlar. Sıradan olmaktan hoşlanmazlar, estetiğe ve farklılığa önem verirler. Sanatsal yönleri gelişmiştir ve kendilerini/duygularını sanatla ifade etmekten hoşlanırlar.

Olumsuzluğa Açık Potansiyelleri

  Zaman zaman umutsuzluğa kapılıp, melankolik ve mutsuz olan bu kişiler böyle zamanlarda kendi dünyalarına dönerler. Genelde bir şeyin eksikliğini hissederler ve bunun ne olduğunu çoğu zaman bilemezler. Duygusal açıdan hassas oluşları onların anlaşılmasını zorlaştırabilir. Duygusal açıdan kolay incinebilir bir yapıya sahiptirler.

Genel Karakteristik Özellikleri

  4'ler genel olarak dışadönük tipler olsalar da zaman zaman kendi iç dünyalarına çekilip yalnız kalmak isterler. Naif, doğal ve romantik olan bu kişiler içlerinden geldiği gibi davranmayı sever ve tercih ederler.

  Kendilerine özgü farklı bir yapıları vardır. Yaratıcı, özgün ve sıradanlıktan uzak bir yapıları onların genelden ayrı olmalarına sebep olur. Kendilerine özgü zevkleri ve tarzları vardır, bunun anlaşılmasını ve saygı gösterilmesini isterler. Bireyselliğe ve özgünlüğe önem verir, sıradan olmaktan hoşlanmazlar. Etiketlerden, kategorize edilmekten ve kısıtlayıcı davranışlardan hoşlanmaz, bunlara karşı tepki gösterebilirler. Farklı, ayrı ve tek olma arzuları vardır.

  4'lerin genel olarak estetik algıları ve sanatsal yönleri kuvvetlidir ve kendilerini direkt olarak değil de sanatsal/özgün biçimde ifade etmekten hoşlanırlar.

  Olaylara farklı yaklaşmaları kendilerine özgü anlamlar yüklemelerine neden olabilir. Birçok kişi için sıradan ya da gereksiz olan şeyler onlar için çok anlam ifade edebilir.

  Özellikle eşleri tarafından anlaşılmak isterler ancak bu kendilerine özgü, farklı yapıları onları genellikle anlaşılmaz kılar. Aynı şekilde kendilerini dolaylı yoldan ifade etme tarzları da anlaşılmalarını zorlaştırır. Anlaşılmadıklarında ya kendi içlerine çekilir ya da asileşebilirler. Bunun sebebi anlaşılmamanın verdiği hüzündür.

Duyguları Derinden Hissetmeyi Severler

  Çok yoğun ve zengin bir duygusal dünyaları olan 4'ler yüzeysel, sığ ve samimiyetsiz duygulardan hiç hoşlanmazlar. Duygularını derinlemesine hissetmeyi ve yaşamayı seven romantik bir yapıları vardır.

  Çevresindeki duygu ve acılara duyarlı, duygusal açıdan hassas bir yapıları vardır. Çevresindeki duyguları çabuk fark eder ve bunlardan etkilenebilirler. Empatik yapıları başkalarının acılarını yoğun ve neredeyse aynı şekilde hissetmelerine neden olur. Duygusal dönemlerinde hislerinden fazla etkilenebilir, melankolikleşip içlerine çekilebilirler. Böyle zamanlarda hayattan kopabilir, sorumluluklarını yerine getirmek istemeyebilirler.

  Yaşadıklarını dramatize eğilimleri olayları aslından farklı bir biçimde algılamalarına sebep olabilir. Duygularını canlı tutma istekleri hayal güçleriyle bir araya geldiğinde olumlu/olumsuz duygularını daha yoğun yaşamalarına, duruma göre çok coşkulu ya da melankolik olmalarına sebep olabilir.

  İncindiklerinde bunu açıkça ifade etmek yerine anlaşılmayı beklerler ve aksi bir durumla karşılaştıklarında büyük hayal kırıklığına uğrarlar.

  Normalde çok enerjik, canlı ve coşkulu olmasalar da sevdikleri için bir şey yapacaklarında ya da benzer durumlarda coşkulu, üretken ve yardımsever davranırlar.

  Bir şeyi isterken yoğun bir tutku sergileseler de elde edince aynı tutkuyu bulamazlar. Sebebi isterken hayal ettikleri duyguyu elde edince bulamamalarıdır.

Her Şeyin Derin Bir Anlamı Olduğuna İnanırlar

  Hissederek hayatın anlamını arayan 4'ler kendilerini tanımaya ve olaylar, hisler üzerine düşünmeye eğilimlidir. Sığ ve kısıtlayıcı, sıradan düşüncelerden hoşlanmaz mümkün olduğunca uzak dururlar. Olaylara ve durumlara farklı açıdan bakıp yeni, sıra dışı anlamlar yükleyebilirler. Yüzeysel ve basit açıklamalardan hoşlanmaz her şeyin derin bir anlamı olduğuna inanırlar.

  Aile içinde genelde uyumlu ve sakin olan 4'ler anlayışlı, sakin, hoşgörülü bir aile ortamında saygılı, uyumlu iken baskıcı, anlayışsız, zorlayıcı davranışların bulunduğu aile ortamında asi, hırçın, isyankar olabilir. Ailede özellikle de kendini anladığını düşündüğü bireye duygusal yakınlık, bağlılık ve yoğun şefkat beslerler.

  Ailede çatışmaları önlemek ister, herkesin duygu ve düşüncesine saygı duyarlar. Ailelerinin duygu ve düşüncelerini oldukça önemserken hayatlarına buna göre şekillendirmezler.

Dürüst ve Güvenilir Arkadaşlardır

  Arkadaşlarıyla samimi, içten ve sağlam ilişkiler kurmaya önem verirler. Arkadaş canlısı, dürüst ve güvenilir kişilerdir. Arkadaşlarının, çevresindekilerin farklı görünüşlerine, özelliklerine saygı duyar, empati ile yaklaşırlar.

  Kimseyi kırmak istemezler, arkadaşları/sevdikleri tarafından incitildiklerinde, önemsenmediklerinde bu duruma çok içerlerler ya da kırıcı sözler söyleyebilirler. Kalabalık bir arkadaş çevreleri olmaz, daha çok samimi ve kaliteli arkadaşlık kurdukları küçük bir arkadaş grupları olmasını tercih ederler.

Sürprizlerle Dolu Partnerlerdir

  4'ler partnerleriyle birbirlerini anlayabildikleri, aşk ve tutku dolu, sıcak, samimi, dürüst bir ilişki yaşamak isterler. Anlaşıldıklarını ve sevildiklerini hissettiklerinde mutlu ve huzurlu olurlar. Partnerlerinin kendilerini anlamadığını düşünmeleri içlerine çekilmelerine sebep olur, bu durum devam ederse ilişkiden uzaklaşabilirler.

  İlişkilerinde samimi ve içlerinden nasıl geliyorsa öyle davranmak isterler, ilişkilerinde kısıtlanmaktan hoşlanmaz, partnerleri istiyor diye kendi istemedikleri davranışları sergileyemezler. 4'ler romantik bireylerdir, kendilerine özgü romantizm anlayışları sayesinde klişelerden uzak ve hoş sürprizler yaparlar.

Hayalci Çocuklardır

  4'ler "özel çocuk" olmak ister ve buna göre hareket eder. Kalp ve duygu merkezli yaşayan bu çocuklar sık sık hayal kurarlar. Zengin bir hayal dünyaları vardır. Genelde içedönük olan bu çocuklar hissettikleri ve içinden geldiği gibi davranmayı tercih ederler. Estetik kaygıları olan bu çocuklar kendilerini dolaylı, sanatsal yoldan ifade edebilirler.

Read more