Enneagram Tip 5: Araştırmacı Genel Özellikleri (Geniş Bilgi)

Bu kişilerin temel motivasyonu/ana yönelimleri "Düşünerek, inceleyerek bir şeyin aslını anlamak."

Olumlu Potansiyelleri

  Mantıklı ve objektif kişiler olan 5'ler bu tutumlarını ilişkilerinde devam ettirirler. Olayları, mantık çerçevesinde, duygularını katmadan ve hem kendilerini hem karşıdakileri tarafsız bir şekilde değerlendirirler. Kontrollerini kaybettirecek duygulardan uzak dururlar. Sorunlar karşısında duygusallıktan uzak bir tutum sergiler, sorunlarının kökenini anlamak için çabalar, analiz ve gözlem yaparlar. Kavramsallaştırma, gözlem, analiz, anlama, soyutlama yetenekleri en gelişmiş mizaç tiplerindendir ve eşlerini/partnerlerini -mantıklı oldukları sürece- çok rahat anlarlar. İlgilendikleri konu hakkında derinlemesine bilgi edinmeye, konu ile ilgili her şeyi araştırmaya, uzmanlaşmaya önem verirler. Sorumluluklarını yerine getirmeye çalışan, tedbirli, çevreleriyle uyumlu olmaya çalışan kişilerdir.

Olumsuzluğa Açık Potansiyelleri

  Her şeyi mantıkla değerlendirmeleri, duyularına yabancılaşmalarına, duygusuz olarak algılanmalarına sebep olabilir. Günlük hayatın gerekliliklerine, ilişki kurmaya isteksiz davranabilirler. İlişkilerinde soğuk ve çekingen davranabilirler. Şüpheci ve karamsar olan bu kişiler fiziksel temastan ve duygusal tepkilerden pek hoşlanmazlar.

Genel Karakteristik Özellikleri

  5'lerin akıl ve mantık yoluyla hareket eden, davranışlarını objektif gözlem ve analize göre şekillendiren, önce düşünüp sonra eyleme geçen kişilerdir. İçedönük ve yalnız kalmaktan hoşlanan kişilerdir. Düşünebilmek ve ilgilendikleri konulara odaklanmak için yalnız kalmayı tercih ederler, hatta çoğu zaman bu bir ihtiyaçtır.

  Göz önünde olmayı çok sevmezler, girdikleri ortamlarda genelde geri planda kalıp, gözlem yapmayı tercih ederler. Yeni girdikleri ortamda çekingen ve mesafeli davranışlar sergilerler. Kalabalık ve gürültülü ortamlardan hoşlanmayan bu kişiler genellikle sessiz, sakin, yalnız kalabilecekleri ortamları tercih ederler. Yalnız çalışmayı severler. Mahremiyetlerine oldukça düşkünlerdir, kişisel olan sınırları çok geniştir ve kimseyi oraya sokmak istemezler. Mesela odaları onlar için çok önemlidir ve onlar yokken başkalarının odalarına girmesinden rahatsızlık duyarlar.

  Dikkat çekecek davranışlardan uzak durur, kimseyi rahatsız etmemeye çalışırlar. Göz önünde olmaktan hoşlanmadıkları için insanların ilgisini çekecek tutumlardan kaçınırlar. Kontrolsüz davranışlardan kaçınır, kontrollerini yitirmelerine sebep olacak davranışlardan uzak dururlar. Mantıksız ve saçma hareketlerden hoşlanmadıkları gibi kendileri de böyle hareketlerde bulunmazlar.

  Bilmeye ve öğrenmeye oldukça değer verirler ancak bilginin teorik yönüne ilgi duydukları kadar pratiğine ilgi duymazlar. Bilmek için öğrenirler, kullanmak için değil. Onlar için bilmek önemlidir, bilgiyi pratiğe dökmek değil. Öğrendiklerini paylaşmaya çok hevesli değildirler, yalnızca anlayacaklarını düşündükleri kişilerle bilgi ve düşüncelerini paylaşırlar.

  Fiziksel yönden oldukça pasif olan bu kişiler kendilerini bu konuda çoğu zaman yetersiz görürler. Fiziksel uğraşlardan çok zihinsel olaylar onların ilgisini çekerler.

  Gösteriş ve lükse merakları yoktur, azla geçinebilen tutumlu kişilerdir.

Duygusal Tepkileri Anlamakta Zorlanabilirler

  Aklı ve mantığı ön planda tutan duygusallıktan uzak kişilerdir. Duyguların mantığa ve nesnelliğe engel olacağını düşündükleri için hayatlarında duygularına yer vermezler. Onların bu tutumları çevresindeki insanlar tarafından duygusuz, soğuk algılanmalarına sebep olur.

  Duygularını ifade ederken duygusal tepkiler vermekten uzak durup, mantıki açıklamalarla ifade edebilirler. Duyguları hissetmekten çok, duyguların kavramsal özellikleri ile ilgilenirler. Duygusallıktan uzak yapılarını başkalarının duygusal tepkilerini anlamalarına engel olabilir. Sözlerle ifade edilmeyen duyguları anlamayabilirler. Mantık dışı ve duyguların sebep olduğu davranışlar sergileyen insanları küçümseyebilirler.

Gözlem Yetenekleri Gelişmiştir

  Bilmeye ve anlamaya duydukları merak onların düşünce etkinliklerinin temelini oluşturur. Bu dürtü onların bilmeye, araştırmaya, gözlem ve analizlerle doğru bilgiye ulaşmaya yönelmesine sebep olur. Duygusallıktan uzak, akılcı ve objektif bir düşünme tarzları vardır. Düşünce ve fikirlerini duygusallıktan bağımsız, düzenli, mantıklı ve objektif bir biçimde izah ederler.

  Kavramsallaştırıcı ve soyutlayıcı düşünce tarzları vardır. Gözlem yetenekleri gelişmiştir, kapsamlı ve analitik değerlendirme yetenekleri sayesinde bir çok kişinin fark edemediği ayrıntıları fark edebilirler. Deneme-yanılma yolu ile öğrenme yerine okuyarak öğrenmeyi tercih ederler.

  Düşünerek hareket eden bu kişiler problemlere karşı soğukkanlı ve nesnel biçimde yaklaşırlar. Gerçekçi ve objektif düşünme tarzları rasyonel çözümler bulmalarında yardımcı olur.

Yalnız Kalmaktan Hoşlanırlar

  5'ler aile içinde sessiz, sakin, içedönük davranışlar sergileyen, pek fazla duygusal paylaşımda bulunmayan ve kendi hallerinde olup aile bireylerinden pek beklentisi olmayan kişilerdir. Aile için paylaşımları azdır. Aile içindeki duygusal beklentileri fark edemeyebilirler. Çok konuşkan ya da duygusal paylaşıma açık değildirler.

  Aileleriyle kendi alanlarına müdahale edilmedikçe sorun yaşamazlar. Kendileri de aile bireylerine çok müdahale etmezler. Kalabalık/gürültülü aile ortamlarından hoşlanmaz, aile toplantılarında vs aktif rol oynamaz, bir kenarda sessizce dinlerler. Tartışma ve çatışma ortamlarından uzak dururlar.

  Sorulmadıkça yaşadıklarını paylaşmazlar. Odalarına çekilip saatlere çalışabilirler, yalnız kalmaktan hoşlanırlar. Analitik düşünce yapıları sayesinde aile içi sorunlara soğukkanlı ve objektif yaklaşıp matıklı değerlendirmeler yaparlar.

  Sosyalleşme istekleri oldukça az olan bu kişilerin çok fazla arkadaşı yoktur. Ve bu durumdan rahatsız olmazlar. Bilgi birikimleri yüksek, gelişmelerine yardımcı olacak, nitelikli kişilerle arkadaşlık kurmayı daha çok tercih ederler. Bu tarz kişilerle paylaşımda bulunmaya ve sosyalleşmeye daha istekli olurlar. Bireysel ilişkilerde daha rahat olurlar ve grup ilişkilerinde daha çekingen ve silik bir görünüm sergilerler.

  Sosyalleşmeye zorlanmaları onları sosyallikten soğutabilir, daha çok içlerine kapanmalarına neden olabilir. Çatışmadan hoşlanmayan yapıları nedeniyle çatışmacı, kavgaya eğilimli kişilerle arkadaşlık kurmaktan kaçınırlar. Az sayıda da olsa arkadaşları, kaliteli ve nitelikli arkadaşlık ilişkileri vardır.

Sade Bir Yaşam Sürmeyi Tercih Ederler

  5'ler partnerlerin birbirlerinin özel alanlarına müdahale etmedikleri, akıl ve mantık doğrultusunda hareket ettikleri, pek fazla duygusal beklenti içine girmedikleri, güven dolu ilişkiler isterler. 5'ler ilişkilerinde de akıl, mantık doğrultusunda hareket eden tutarlı partnerlerdir. Çok fazla maddi beklentileri yoktur, sade bir yaşam sürmeyi tercih ederler.

  Partnerleri önayak olmazsa sosyalleşmek için herhangi bir çaba göstermeyebilirler. Dışadönük ve fazla hareketli partnerlere uyum sağlamakta zorlanabilirler. Partnerleri kendilerini zorlamadığı sürece sosyal faaliyetlere katılmalarına karışmazlar.

  Partnerlerinden ve ilişkilerinden çok beklentileri yoktur. İlişkiyi canlı tutmak adına da pek girişimde bulunmazlar. Partnerlerine karşı anlayışlı ve saygılı olan 5'ler onları iyi gözlemler, tanır ve partnerlerinin hoşuna gitmeyecek davranışlardan kaçınırlar. İlişkilerine karşı sorumluluklarını yerine getirmeye çalışır, tartışmalardan uzak dururlar.

  Objektif ve akılcı bakış açıları sayesinde sorunları tarafsız bir şekilde değerlendirip, çözüme kavuşturabilirler. Normalde olduğu gibi ilişkilerinde de mantık arama eğilimleri partnerlerinin duygusal tepki ve beklentilerini anlamalarına engel olabilir. Bu da problemlere sebep olabilir. Devamlı olarak övülüp, pohpohlanmak gibi davranışlardan hoşlanmadıkları gibi kendileri de bu davranışları sergilemezler. Bu tutumları onların bu beklentilere sahip partnerleriyle sorun yaşamalarına neden olabilir.

İçedönük ve Sessiz Çocuklardır

  5'ler çocukluklarında içedönük, sessiz ve utangaç bir görünüm sergilerler. Bazı 5 çocukları kendilerini terk edilmiş hissederken, müdahaleci ailelerde yaşayanlar ise kendilerini istilaya uğramış hissederler. Duygusal karmaşa içine girebilirler. Fiziksel yönden pasif  ve etkileşime giremeyen kişiler olduklarını düşünürler. Bunların yanında zihinleri oldukça aktiftir, gözlem yapmayı ve fikir oluşturmayı severler ancak bu esnada yalnız olmayı tercih ederler. Sosyal açıdan biraz pasif olabilirler ve aileleri sosyalleşmeye onları zorlarsa daha çok içlerine çekilebilirler.