Enneagram Tip 1: Mükemmeliyetçi Genel Özellikleri (Geniş Bilgi)

  1 mizaçlı kişilerin temel motivasyonları/ana yönelimleri "kaliteli ve mükemmel bir iş ortaya koymak."

Olumlu Potansiyelleri

  Yaptıkları her şeyin kuralına uygun olmasını isterler. Yaptıkları her şeyi mantıklı gerekçelere ve "neden-sonuç" ilişkisine uygun yaparlar. İlke ve prensiplere önem verir, disiplinli bir hayat sürerler. Ahlaklı, dürüst, ilkeli bir birey olmaya çalışırlar ve adaleti oldukça önemserler. Sorumluluklarının bilincindedirler ve daima doğru olanı yapmaya çalışırlar. Aile ve eşlerine karşı geliştirici /yönlendirici olabilirler.

Olumsuzluğa Açık Potansiyelleri

  Detaycı olan bu bireyler, detaylarda kaybolup bütünden uzaklaşabilirler. Mükemmeliyetçi yapıları hatalar ve eksikler karşısında katı ve sert tutum sergilemelerine neden olabilir. Planlı ve programlı olmayan şeylere gerilip, kızabilirler. İnandıkları doğruları sert üslupla kabul ettirmeye çalışabilirler. Yakınlarına/eşlerine doğruyu yaptırmak için baskı gösterebilir, zorlayıcı olabilirler.

Genel Karakteristik Özellikleri

  1 mizaçlı kişiler küçük yaşlardan itibaren çevrelerini inceleyerek "doğruya ulaşmaya ve doğru olanı yapmaya" çalışırlar. Davranışları örnek ve kusursuz olmaya yöneliktir. Çevrelerindeki "doğru, ahlaklı" bireyleri inceleyerek örnek almaya çalışırlar. Çevresindeki insanları doğruluk açısından sınar ve buna göre zaman içinde güvenirler. Kendileri ne kadar doğru ve örnek olmaya çalışıyorlarsa etrafındaki kişilerden de bunu beklerler. Kurallar 1 mizaçlı kişiler için çok önemlidir ve kendileri de uymaya çalışırlar. Yapılan işlerin doğru, mükemmel ve eksiksiz olmasına çok önem verirler ve aksini gördüklerinde müdahaleci tutumlar sergileyerek çevresindeki insanlara karışabilirler.

  Davranışlarında tutumlu, kusursuz ve tam olmak için çevrelerini gözlemleyerek yapılması/yapılmaması gerekenleri belirler ve bunlara uymaya çalışırlar.

  Görev ve sorumluluklarına karşı oldukça hassastırlar ve büyük özen gösterirler. İşlerini büyük ciddiyetle ve en iyi şekilde yapmaya çalışırlar. Çevresindeki kişilerin aynı hassasiyete sahip olmamaları, onlara karşı eleştirel yaklaşmalarına ve çatışmalara sebep olabilir.

  Temiz, titiz ve düzenli olan 1 mizaçlı kişiler bunlara çok önem verirler ve dağınıklık ve pasaklılıktan oldukça rahatsız olurlar. Çocukluklarında bile görgü ve nezaket kurallarına uyan bireylerdir.

  Çevrelerinin sürekli gözlemliyor olmaları, eksiklikleri ve hataları çabuk fark edebilmelerine neden olur. Detaycılıkları işlerini her ne kadar kusursuz yapmalarını sağlıyor olsa da, detaylarda kaybolarak işin aksamasına ya da yarım kalmasına sebep olabilir.

  Her daim tutarlı olmaya çalışan bu kişiler, oldukça planlı ve düzenli yaşarlar. Davranışlarının genel olarak öngörülebilir şekilde olmasına özen gösterseler de sorumsuzluk ve özensizlik gibi davranışlar karşısında ani tepkiler gösterebilirler. Bunun yanında ani olaylar karşısında soğukkanlılığını koruyup, doğru olan davranışı da sergilemeye de çalışırlar.

  Özdenetimi yüksek olan bu kişiler işlerini yılmadan, istikrarlı bir şekilde yapmaya özen gösterirler. Kolaya kaçmak ya da mazeretler bulmak gibi davranışlardan kaçındıkları gibi bu davranışları sergileyen insanlara karşı küçümseyici olabilirler. Adalet konusunda hassastırlar ve insanların hakkını korumaya özen gösterirler. Kendilerinin ya da bir başkasının uğradığı haksızlığın karşısında durur ve haklarını ararlar.

  Ahlaklı olmaya özen gösterdikleri gibi, toplumsal ahlaka ve doğrulara ters düşecek davranışlardan kaçınırlar. Bunlara özen göstermeyen insanları anlamakta zorlanırlar.

  1 mizaçlı kişilerin her işi yapacak bir usulleri vardır ve hep bu usule göre hareket ederler. Bir işi genelde bir yoldan yaparlar ve farklı yöntemlere çok açık değildirler. Genelde bildikleri yoldan gidebilirler diyebiliriz.

Düzenin ve Kusursuz İşleyişin Sağlanması İçin Çok Çaba Harcarlar

 1 mizaçlı kişiler duygusal olmaktan ziyade akılcı ve objektif kişilerdir. Ancak duygularını red etmez ve ilişkilerinde buna oldukça önem verirler. İlişkilerinde mantığa önem verdikleri kadar duyguya da önem verirler. Teke tek ilişkilerinde samimi ve sıcakkanlı olabilirler.

  Tekrarlanan hatalar, eksikler, tutarsızlık ve adaletsizlik gibi süregelen davranışlar karşısında çok öfkelenebilirler. Öfkelerini genelde mantıklı gerekçelere dayandırırlar ve bu onların bir tartışma da haksız olmasını engeller. Yan, bir tartışma da kendilerini haklı çıkarabilecekleri haklı nedenleri daima vardır.

  Düzenin ve kusursuz işleyişin sağlanması için çok çaba harcarlar. Aynı özeni ve bu çabalarının karşılığını göremediklerinde hayal kırıklığına uğrarlar. Çabalarının anlaşılmadığını ve boş yere uğraştıklarını düşünüp üzülebilirler.

  Sorumluluklarına büyük önem veren bu bireyler sorumluluklarını tam anlamıyla yerine getirebilmek için kendi duygularını geri plana atabilir ya da bastırabilirler. Bu tutumları da onlarda gerginliğe sebep olabilir ve üzerlerinde büyük bir yük oluşturabilir.

  Hayatlarını ve çevrelerini daha iyi hale getirebilmek için verdikleri uğraşlar çevresindeki kişileri de etkileyebilir. Doğru olanı yapma ve ilkelerini gerçekleştirme adına çevresindekileri yönlendirebilir hatta zorlayabilirler.

İlke ve Prensipleri Çok Önemser, Rasyonel Olmaya Uğraşırlar

  Neden-sonuç ilişkisine göre, sistematize ederek doğruya ulaşmayı amaçlayan objektif düşünce tarzları vardır. Her şeyi gözlemler ve sınıflandırırlar. Yaptıkları her eylemi neden-sonuç ilişkisi içinde değerlendirirler.

  Kendi doğruları ve düşünceleriyle çakışan bilgileri, mantık süzgecinden geçirerek ve kendilerindeki bilgiyle karşılaştırarak asıl doğruya ulaşmayı amaçlarlar.

  Haklı olduklarını düşündükleri zaman kendilerini şiddetli bir şekilde savunurlar.

  İlke ve prensipleri çok önemser, bunlara göre davranmaya çalışırlar. Kendileri kadar önem vermeyen kişilere karşı sert bir tutum sergileyebilirler ve onlarında bu ilke ve prensiplere aynı önemi vermesini bekleyebilirler.

  Rasyonel olmayı oldukça önemserler. Hatalar karşısında kimi zaman affedici olmayan sert tutumlar sergileyebilir ve doğruyu gerçekleştirme adına sert ve yargılayıcı olabilirler.

  Alternatiflere çok açık değildirler. Doğrunun tek olduğunu ve bir işin belli bir usulu olduğunu düşünürler.

Aile Onlar İçin Çok Önemlidir

 Aileye çok önem veren 1'ler, aileyi bir bütün olarak görür ve aile bireylerinin aile düzenine göre davranmalarını, birliği bozacak bir şeyin yaşanmasını istemezler.


Aile içinde bir sorun olduğunda durumu düzeltmek için önayak olur, her aile bireyinin kurallara uymasını, sorumluluk sahibi olmasını beklerler.

Sosyal Yaşamlarında Oldukça Ölçülü Davranırlar

  Arkadaş seçimine büyük önem verip ahlaklı, prensipli ve düzgün bireyleri çevresinde bulundurmaya dikkat ederken sorumsuz, ahlaki/prensip açısından onaylanamadıkları davranışlarda bulunan kişilerden uzak dururlar. Sosyal yaşamlarında ölçülü, kontrollü ve dürüst olurken daha yakın çevrelerinde daha ılımlı, rahat ve neşeli olabilirler.

Kendilerini sorumlu hissettikleri kişilerle daha yakından ilgilenerek müdahaleci ve düzeltici rol üstlenebilirler. Adalete çok önem vermeleri haksızlığa karşı olmaları ve mümkün olduğunca adaletli davranmaya çalışmalarına sebep olur.

Uslu ve Düzenli Çocuklar Olurlar

  1'ler çocukluklarında doğruyu ve olması gerekeni yapmaya başlar, çevresini gözlemlerler. Doğruyu yapmaya çalışan bu çocuklar genelde uslu ve düzenlidir. Çoğu zaman uyarılmaya gerek kalmadan yapılması gerekeni yaparlar.

Aile bireylerindeki tutarsızlık ve yanlışları çabuk fark ederler, aile bireylerini yetersiz rol model olarak görürlerse kendi içlerine döner ve kendi doğrularını kendileri belirleyebilirler. Kendi kurallarını koyabilir ve çevresinden bu kurallara uymasını bekleyebilirler.